Foto: commons.wikimedia.org

15 lipca 1943 Niemcy rozstrzelali setki Polaków, w tym kwiat polskiej inteligencji. Historycy podkreślają, że data – rocznica zwycięstwa pod Grunwaldem – nie była przypadkowa.

Fakt, że tego samego dnia rozstrzeliwano Polaków w różnych miejscach kraju, każe przypuszczać, iż mieliśmy do czynienia z zaplanowaną akcją ze strony okupanta.

– las pod Grajewem – 15 lipca 1943, niemiecka żandarmeria wspólnie z funkcjonariuszami gestapo rozstrzelała według różnych szacunków między 150 a 180 Polaków, w tym w większości mieszkańców Grajewa. Egzekucja odbyła się w lesie Kosówka. Wyroki m.in na 19 rodzin miejscowej inteligencji wydano z inicjatywy Dowódcy Policji Bezpieczeństwa i SD na Okręg Białostocki.

– las pod wsią Jeziorko – 15 lipca rano Niemcy dokonali obławy na inteligencję w Łomży. Między godziną 4 a 7 rano, aresztowano 52 osoby, które tego samego dnia rozstrzelano w lesie jeziorkowskim. Ocalał jedynie Jerzy Smurzyński, którego nie było w domu. W egzekucji stracił jednak rodziców. Rozstrzelano m.in dziewięcioro dzieci poniżej 8 roku życia.

– Las Pilicki – las ten przez cały okres okupacji spływał krwią Polaków. Jednak egzekucję z 15 lipca 1943, uznaje się za jedną z najtragiczniejszych. To wtedy hitlerowcy rozstrzelali – znów według różnych szacunków – od 49 osób do 60 osób, będących kwiatem lokalnej inteligencji. Wśród ofiar znaleźli się księża, burmistrz, nauczyciele czy kupcy. Najmłodszym rozstrzelanym był 2 letni chłopiec.

Za egzekucjami, nie będącymi niestety jedynymi w tamtym rejonie stała tzw. grupa Mullera, którą kierował zbrodniarz Heinrich Muller. On wspólnie ze swoimi podwładnymi tylko w lipcu wymordował w powiecie łomżyńskim ponad 1000 osób.

Po wojnie Muller, podobnie jak wielu mu podobnych zbrodniarzy „zniknął”. W roku 1945 uznano go za zmarłego, ale istnieje również kilka hipotez dotyczących jego dalszych losów. Są takie które mówią, że służył CIA jako źródło informacji, że przeszedł na stronę Rosjan, popełnił samobójstwo w ostatniej kwaterze Gestapo lub ukrywał się w Ameryce Południowej.

na podstawie: www.historialomzy.pl, www.poranny.pl, http://www.4lomza.pl