Fidget toys to niewielkie zabawki. Najlepiej gdy są w wielkości dopasowanej do dłoni dziecka. Służą one do zabawy w momentach, w których oczekuje się od malucha siedzenia w spokoju. Dają rękom coś do roboty, kiedy mózg powinien przekierować uwagę na konkretne zadanie. Takie narzędzia pomagają skupić się i zmniejszyć napięcie. Fidget toys służą do ściskania, klikania i zgniatania. Coraz więcej dzieci ma w plecakach specjalne gadżety, pozwalające ograniczyć stres i zapewnić formę ulgi. Ten trend dociera również do świata dorosłych. Niektórzy z nas też potrzebują regulacji napięcia!

Dlaczego używa się fidget toys?

Potrzeba poruszania się podczas koncentracji wynika z uwarunkowań mózgu. Bardzo często można to zaobserwować na przykład na nudnym zebraniu, gdzie ktoś pstryka długopisem lub porusza stopą. Czasami łatwiej się uczyć, gdy chodzimy po pokoju i gestykulujemy. Tymczasem dla dziecka potrzeba ruchu jest jeszcze silniejsza. Gdy nauczycielka czyta historię i oczekuje, że grupka dzieci będzie siedzieć w ciszy i słuchać, to często przekracza to możliwości maluchów. Aby zapewnić odpowiednią liczbę bodźców sensorycznych i jednocześnie sprostać zadaniom stawianym w szkole, warto zainwestować w fidget toys.

Jak działają fidget toys?

Poprzez manipulację dłonią i palcami dziecko rozładowuje napięcie w sposób minimalnie rozpraszający innych. Dzięki temu może poprawić koncentrację i skupić uwagę na zadaniu. Taka zabawka pozwala zredukować stres, gdy ilość informacji dookoła jest przytłaczająca. Ważne, by fidget toys były niewielkie, a jeśli mają być używane w klasie to raczej ciche i nie rozpraszające innych dzieci. Według dr Sue Varmy, która jest dyplomowaną psychiatrą, poczucie rytmicznego ruchu jest formą samoukojenia. Dlatego tak często ruszamy nogą, stukamy długopisem lub kręcimy włosami. Funkcje fidget toys obejmują: stymulację dotyku, skupienie uwagi, uspokojenie, wspomaganie regulacji nawyków takich jak np. obgryzanie paznokci. Dla mniejszych dzieci ważne jest ćwiczenie małej motoryki, czyli precyzyjnego używania paluszków. Część zabawek jest w tym bardzo pomocna.

Czy fidget toys są tylko dla dzieci?

Trend na fidget toys rozpoczął się kilka lat temu fenomenem spinnera. Każde dziecko wówczas marzyło o własnym, kręcącym się kawałku plastiku. Kolejnym szałem okazał się pop it. To ta zabawka, która naśladuje strzelanie folią bąbelkową. Taki niepozorny silikonowy gadżet potrafi kosztować zawrotne pieniądze, tylko dlatego, że jest mega popularny wśród dzieci. Warto samemu się przekonać czy pop it lub inna zabawka do manipulowania palcami, spodoba nam się na tyle, by jej używać. Wszak nie tylko dzieci mają problem z koncentracją i nadmiernym stresem. Potwierdzeniem tego, że fidget toys są przeznaczone nie tylko dla dzieci, jest to, że obecnie odchodzi się od nazwy toys, zastępując ją tool (zamiast zabawka mówi się narzędzie).

Rodzaje zabawek zręcznościowych

Te niewielkie zabawki są przystępne cenowo. Warto przetestować kilka i sprawdzić, które najlepiej sprawdzi się w konkretnym przypadku. Chociaż fidget toys są dostępne prawie w każdym sklepie, być może nie zwróciłeś na nie uwagi. Czy zastanawiasz się, jak one w ogóle wyglądają? Spośród dostępnych fidget toys najbardziej popularne są:

• Piłki antystresowe – występują w wielu wielkościach i są produkowane z różnych materiałów. Pomagają uspokoić nerwy i wpływają na wzmocnienie mięśni dłoni i nadgarstków. Najprostsze piłeczki to koszt kilku złotych. Mogą być też wzbogacone dodatkowymi funkcjami, takimi jak na przykład wypustki.
• Masy plastyczne – to bardzo proste narzędzie występujące w przeróżnych kolorach. Nowoczesne masy nie brudzą, nie kleją się, są bardzo przyjemne w dotyku i delikatnie stymulują. Ich wielką zaletą jest to, że są absolutnie ciche i nie będą przeszkadzać innym. Masy można dostać w specjalnych pojemnikach do przechowywania.
• Zawieszki do żucia – są idealnym wyborem dla wszystkich, którzy lubią obgryzać ołówki i paznokcie. Takie zabawki są dużo bezpieczniejsze, niż przypadkowo gryzione przedmioty. Przede wszystkim materiał, z którego są wytworzone, nie może zawierać BPA, ołowiu, lateksu ani innych szkodliwych substancji. Poza tym nie ma ryzyka urazów jamy ustnej jak w przypadku chociażby nasadki ołówka.
• Kostki – najczęściej wykonane są z plastiku i mają kształt mieszczącego się w dłoni sześcianu. Każda ścianka zawiera elementy umożliwiające manipulacje palcami, takie jak klikanie, obracanie i przesuwanie. Dłonie są zajęte, a mózg może skupić się na innych zadaniach.
• Inne zabawki służą do zgniatania, wyginania, klikania, przesuwania. Niektóre wydają specjalne odgłosy, na przykład pykania – tak jak robiące furorę pop it. Na rynku dostępna jest szeroka oferta gadżetów.

Jak wybrać dobrą zabawkę?

Rosnące zapotrzebowanie na zabawki relaksujące powoduje, że coraz więcej firm wypuszcza własne gadżety. Zanim zdecydujesz się na zakup, sprawdź, czy sprzedawca gwarantuje spełnienie unijnych wymagań. Produkt powinien posiadać odpowiednie certyfikaty, a na opakowaniu muszą być wydrukowane dane kontaktowe do producenta. Pojawiają się informacje, że fidget toys mogą być niebezpieczne. Tak było z bardzo popularnym spinnerem. Prawdą jest, że każda zabawka nieodpowiednio używana może zrobić krzywdę. Również dla osób z pewnymi zaburzeniami zabawki stymulujące mogą być nie najlepszym wyborem. Według wielu neurologopedów osoby ze spektrum powinny zachować szczególną ostrożność przy wyborze fidget toys. Mogą one wzmocnić niepożądane autostymulacje, co jest pewną formą uzależnienia.

Fidget toys służą do relaksowania się. Są przeznaczone dla osób denerwujących się, nie tylko dla dzieci. W sytuacji napięcia pozwalają przekierować uwagę na manipulacje palcami i dzięki temu zniwelować stres. Nauczyciele i przełożeni przestają patrzeć na te gadżety jak na zwykłe zabawki i dopuszczają ich używanie w momentach wymagających skupienia. Doceniają ich uspokajające oddziaływanie i pożądany efekt koncentracji. Nikogo już nie dziwi gniotek w dłoni nawet dorosłej osoby. To niedrogi i całkowicie bezpieczny sposób na relaks oraz obniżenie napięcia.