W obliczu wydarzeń w krajach granicznych wielu Polaków zastanawia się nad ewentualną koniecznością ukrycia siebie lub rodziny przed wrogim atakiem. Schrony ochronne dla cywili już od dawna nie budziły takiego zainteresowania. Co prawda, według specjalistów, obecnie nie należy wpadać w panikę. Warto jednak zastanowić się, jak postępować i gdzie się schować w przypadku większego prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożenia życia.

Gdzie się schować w przypadku zagrożenia życia?

Podczas ataku na Kijów mieszkańcy ukryli się w metrze. Czy ludność Warszawy również może skorzystać z takiego schronienia? Jeśli zaistnieje niebezpieczeństwo i konieczność zapewnienia bezpieczeństwa Polakom, to wykorzystane zostaną podziemne parkingi, metro i inna infrastruktura. Lokalizacja schronienia dla mieszkańców zostanie wskazana w komunikatach. W przypadku ataku nuklearnego tereny metra nie będą wystarczające. Radioaktywne pyły bez trudności dostaną się pod ziemię. Profesjonalne obiekty chroniące przed atakiem, znajdują się w większych miastach. Jednak są to konstrukcje przestarzałe oraz przeznaczone do bezpiecznego pobytu oficjeli. Jeśli chodzi o ludność cywilną, to ustawodawcy nie widzieli potrzeby zabezpieczenia takiej sytuacji.

Przepisy prawne dotyczące schronów

W przepisach prawnych nie istnieje pojęcie schronu ani innej budowli ochronnej. Włodarze nie prowadzą ewidencji, konserwacji ani inwestycji w tym kierunku. Ostatnie dane sięgają kilku lat wstecz. Niepokojące liczby wskazują, że, w obecnie istniejących schronach, miejsca wystarczy dla około 3% społeczeństwa.

Jeśli chodzi o samodzielne wybudowanie schronu na własnej działce, to wymagane jest pozwolenie na budowę. Projekt składasz w Urzędzie Miasta, w Wydziale Budowlanym. Mimo skomplikowanych procedur Polacy interesują się samodzielnym zapewnieniem bezpieczeństwa swojej rodzinie. Chociaż to nielegalne, część schronów jest budowana poza oficjalnym rejestrem.

Bezpośrednia, zbrojna napaść na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej lub też obowiązek wspólnej obrony przeciwko takiej napaści wynikający z paktów między krajami sojuszniczymi oznacza wprowadzenie stanu gotowości obronnej państwa. Dopiero wtedy rząd może wprowadzić stan wojenny lub ogłosić powszechną mobilizację. Wówczas zostanie też przedstawiona społeczeństwu ostateczna lista schronień dla cywili.

Od kilku lat trwają prace nad projektem Ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej oraz o stanie klęski żywiołowej. Postęp prac możesz sprawdzić na stronie rządowej https://www.gov.pl/web/mswia/projekt-ustawy-o-ochronie-ludnosci-i-obronie-cywilnej.

Piwnica i garaże w przypadku zagrożenia życia

W przypadku alarmów bombowych należy jak najszybciej udać się do schronu. Tę funkcję mogą pełnić piwnice budynków mieszkalnych, podziemia sklepów czy instytucji. Garaże powinny być wykonane w technologii żelbetowej i przynajmniej częściowo znajdować się poniżej poziomu gruntu. W przypadku piwnic budynków z wielkiej płyty uważa się za bezpieczne konstrukcje o wysokości do 5 pięter, wliczając w to piwnicę.

Jeżeli samodzielnie chcesz przystosować swoją piwnicę jako schron, to przemyśl kwestię WC. Jest to największy problem, gdyż większość podziemi nie jest wyposażona w kanalizację. Należy się również liczyć z tym, że toaleta nie będzie działać w wyniku awarii. Jako awaryjna toaleta mogą służyć jednorazowe worki nakładane na wiadro. Następnie zużyte worki należy szczelnie zamknąć i składować w specjalnym miejscu. W schronie muszą być zgromadzone również lekarstwa stale przyjmowane, żywność, woda oraz materace lub karimaty. Miejsce, gdzie możesz się schować w czasie zagrożenia, należy wyposażyć w źródło światła i możliwość przygotowywania posiłków. Ekwipunek powinny uzupełnić naczynia, latarki i baterie, nóż, odzież na zmianę, środki higieny osobistej, dokumenty osobiste, telefon wraz z ładowarką, apteczka oraz gotówka. Należy zadbać także o zwierzęta, czyli zapewnić zapas karmy i wody. W przypadku schronów dla wielu rodzin zwierzęta nie mogą stanowić zagrożenia dla innych. Bezpieczne i wygodne są transportery w odpowiednim rozmiarze.

Piwniczka ogrodowa jako schron

Jeśli Twój dom nie posiada piwnicy, to należy zastanowić się nad innym rozwiązaniem. Właściciele działek z budynkiem mieszkalnym mają obecnie możliwość zbudowania prywatnego schronienia. Może nim być na przykład piwniczka ogrodowa. Jest to konstrukcja, która w czasach pokoju zastępuje spiżarnię. Wewnątrz panują idealne warunki do przechowywania warzyw i wina. Materiał, z którego buduje się piwniczki jest wodoszczelny i odporny na czynniki zewnętrze. Zwykle używa się mieszanek plastiku. Taka konstrukcja nie wytrzyma nalotu. Aby budynek był odporny na bomby, musiałby być zbudowany z cegły lub betonu. Dodatkowo niezbędne są szczelne drzwi, wentylacja, wyprowadzanie wilgoci itp. Jednak taka piwniczka może służyć jako miejsce ukrycia. Pociski są kierowane w obiekty wojskowe i budynki. Ziemianka wygląda z powietrza jak fragment ogrodu. Jest przysypana ziemią, a drzwi są niewidoczne z góry. W związku z tym jest dużo bezpieczniejsza niż budynek mieszkalny niepodpiwniczony.

Jak się zachować podczas ataku?

W sytuacji zagrożenia najważniejsze jest zachowanie spokoju. Nikomu nie pomoże wywołanie paniki. Jeżeli na miejscu zdarzenia znajdują się służby porządkowe, to najrozsądniej jest podporządkować się ich zaleceniom. Jeśli niebezpieczna sytuacja oznacza obszar rażenia bronią, to przede wszystkim musisz znaleźć obiekt dający ochronę. Osoby pozostające na terenie odkrytym są bardziej narażone, niż te za osłonami. Wykorzystaj choćby krzaki, a najlepiej udaj się do schronu lub ukrycia. Jeżeli zauważysz osoby poszkodowane lub ranne, to udziel im pomocy, o ile nie narażasz swojego życia. Przede wszystkim usuń rannych z miejsca, w którym zagrożone jest ich zdrowie.

 

W trakcie konfliktu zbrojnego walczą głównie siły zbrojne uczestniczących stron. Niestety cywile również są narażeni na ataki. Przepisy międzynarodowego prawa humanitarnego gwarantują bezpieczeństwo ludności cywilnej. Z przebiegu ataku na Ukrainę wiemy jednak, że sposób prowadzenia działań wojennych nie respektuje tych praw. W obliczu zagrożenia warto być zaznajomionym z możliwościami ukrycia się i przeczekania niebezpieczeństwa w skuteczny sposób.