Stanisław Sojczyński urodził się 30 marca 1910 roku w Rzejowicach. Za życia miał wiele pseudonimów. Wśród nich „Warszyc”, „Wazbiw”, „Wojnar” czy „Świrski”. Był generałem brygady Wojska Polskiego, organizatorem oraz dowódcą konspiracyjnego Wojska Polskiego. 

common.wikimedia

Urodził się w rodzinie chłopskiej. Po skończeniu Szkoły Podstawowej uczęszczał do Seminarium Nauczycielskiego w Częstochowie, był też redaktorem pisma „Ogniwo”. W roku 1932, rozpoczął służbę wojskową w 27 pułku piechoty w Częstochowie. Ukończył tam Dywizyjny Kurs Podchorążych Rezerwy Piechoty.

Kiedy wybuchła wojna, stawił się w łódzkim punkcie mobilizacyjnym. Brał udział w kampanii wrześniowej, walcząc w grupie „Kowel” w okolicach Hrubieszowa. Grupą dowodził pułkownik Leon Koc a Sojczyński walczył w randze podporucznika. Rozbrojony przez Armię Czerwoną w okolicach Janowa Lubelskiego, nie dostał się jednak do niewoli. Kiedy upadła Warszawa, wrócił do Rzejowic i poświęcił się pracy w konspiracji. W 1939 roku został członkiem Służby Zwycięstwu Polski i przystąpił do organizacji rejonu konspiracyjnego. Jeszcze w tym samym roku, przyniosło mu to stanowisko komendanta Podobwodu Rzejowice AK. W 1942 dodatkowo został zastępcą komendanta Obwodu Radomsko AK. Wśród jego ważnych osiągnięć był atak na niemieckie więzienie w Radomsku z 7 na 8 sierpnia 1943. W wyniku tej akcji uwolniono 50 więźniów a porucznik Sojczyński otrzymał Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari. Wkrótce utworzył pierwszy w obwodzie oddział partyzancki. Dowodził nim do listopada 1943 roku. Podczas akcji „Burza” dowodził I batalionem 27 pułku piechoty AK. W 1945 roku, Sojczyński został awansowany do stopnia kapitana.

Po wkroczeniu wojsk sowieckich, poszukiwany przez komunistów. Wiosną 1945 ponownie zaczął zbierać swoich żołnierzy. 3 kwietnia, wydał rozkaz wznowienia działalności konspiracyjnej. Stworzył organizację konspiracyjną o kryptonimie „Manewr” a później „Walka z Bezprawiem”. Organizacja ta obejmowała województwa łódzkie, kieleckie, śląskie oraz poznańskie i liczyła około 4 tysięcy osób. 12 sierpnia 1945, zarzucił pułkownikowi Janowi Mazurkiewiczowi zdradę, za to że ten nawoływał do zaprzestania działalności konspiracyjnej. Z jego rozkazu, jako pierwszy zginął szef sekcji śledczej Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Radomsku – jakub Cukierman. Został zastrzelony na ulicy w sierpniu 1945 roku.

W nocy z 19 na 20 kwietnia 1946 r brał udział w akcji uwolnienia więźniów przetrzymywanych w budynku PUBP oraz w budynku miejscowego więzienia PUBP. Choć akcja udała się częściowo, uratowano 57 osób z więzienia PUBP, nie udało się opanować drugiego budynku i nie zlikwidowano wszystkich „celów”, to po tej akcji Sojczyński został uznany przez władzę ludową za „wroga publicznego numer jeden”. Po nasileniu się represji ze strony komunistów nakazał zintensyfikowanie działalności zbrojnej.

27 czerwca 1946 roku został aresztowany w Częstochowie. Doprowadziła do tego zdrada Henryka Brzóski, który podjął współpracę z UBP i zdekonspirował miejsce ukrywania się Sojczyńskiego. Kolejne dni przyniosły aresztowania bliskich współpracowników „Warszyca” a także przejęcie wielu dokumentów co doprowadziło do rozbicia organizacji. Po ośmiodniowym procesie został wspólnie z ośmioma żołnierzami skazany na śmierć. Wyrok wydał sędzia płk Bronisław Ochnio a prokuratorami byli prokuratorzy mjr Czesław Łapiński i mjr Kazimierz Graff. Kapitana i jego pięciu podwładnych zamordowano 19 lutego 1947.

Niech przyświeca nam hasło, które zawarł Stanisław Sojczyński w jednym ze swoich rozkazów:

 

„Do Polski Wolnej, Suwerennej, Sprawiedliwej i Demokratycznej prowadzi droga przez walkę ze znikczemnieniem, zakłamaniem i zdradą.”

 

 

Cześć i chwała BOHATEROM !

 

w oparciu o:

podziemiezbrojne.blox.pl

wikipedia.pl